BÀI TẬP CHUYỂN HÓA – VỀ SỰ ĐỔ LỖI TRONG HÔN NHÂN

Bước 1: Viết câu chuyện cũ – Câu chuyện tôi từng đổ lỗi

Sự kiện

Tôi và vợ đã yêu và cưới nhau được hơn 10 năm. Dạo gần đây, tôi bắt đầu theo học các lớp phát triển bản thân, học tới khuya mỗi ngày để thay đổi chính mình, mong muốn sau này có thể giúp đỡ gia đình tốt hơn.

Nhưng vợ tôi không hiểu điều đó. Cô ấy thường xuyên buông những lời tiêu cực như:

“Lên đó mà luyện công đi!”
“Suốt ngày học với hành, bỏ bê vợ con!”

Những câu nói ấy khiến tôi đau lòng. Dần dần, tôi cảm thấy mất động lực học, dù bên trong tôi rất khao khát thay đổi.

Không chỉ vậy, trong đời sống vợ chồng, vợ tôi không bao giờ chủ động gần gũi. Tôi luôn là người “phải xin”, khiến tôi cảm thấy bị từ chối, không được yêu thương đúng cách. Tình cảm vợ chồng ngày càng nguội lạnh.

Tôi đổ lỗi cho ai?

Tôi đổ lỗi cho vợ mình.

Tôi đổ lỗi vì điều gì?

• Vì cô ấy không ủng hộ con đường phát triển của tôi.

• Vì cô ấy thiếu chia sẻ, thiếu gần gũi, làm tôi cảm thấy cô đơn và lạc lõng trong chính mái nhà mình.

Kết quả là gì?

Tôi ngày càng buồn, mất động lực học, cảm thấy hôn nhân không hạnh phúc.
Tôi sống trong trạng thái thất vọng – kiềm nén – cô đơn.

Câu chuyện này thoả mãn nhu cầu gì?

• Nhu cầu được bênh vực cái tôi: Tôi cảm thấy mình đúng, vợ sai.

• Nhu cầu có lý do để không hành động tiếp: Khi vợ không ủng hộ, tôi có cớ để “bỏ cuộc”.

• Nhu cầu đổ lỗi để giảm áp lực: Vì nếu lỗi không phải do tôi, tôi không phải chịu trách nhiệm với cảm xúc của chính mình.

Tôi sống với cảm xúc gì?

• Buồn, giận, tủi thân

• Không được công nhận, không được yêu thương

• Có lúc cảm thấy trống rỗng và mỏi mệt

Bước 2: Phá vỡ câu chuyện cũ

1. Tại sao câu chuyện này vô lý?

• Có thể vợ tôi không hiểu hành trình tôi đang đi, nhưng điều đó không có nghĩa là cô ấy không yêu tôi.

• Tôi học để phát triển bản thân, nhưng có thể đang bỏ sót việc kết nối và đồng hành với cô ấy.

• Tôi chờ vợ chủ động gần gũi, nhưng có thể vợ cũng đang tổn thương, hoặc không biết cách thể hiện.

• Tôi mong cô ấy thay đổi, nhưng tôi đã chủ động đủ chưa trong việc thấu hiểu và chia sẻ?

2. Thay đổi ý nghĩa câu chuyện (nhập vai)

• Nếu tôi là vợ tôi:
  Tôi đang thấy chồng mình tối nào cũng đi học về khuya. Tôi cảm thấy bị bỏ rơi. Tôi không hiểu rõ anh ấy học gì, và tại sao anh ấy không nói rõ để mình an tâm. Tôi tổn thương nên dùng lời nói tiêu cực để “trả đũa” – dù không hề muốn làm anh ấy buồn.

• Nếu tôi là Chúa Trời:
  Tôi để cho vợ chồng họ trải qua thử thách này để họ học bài học về sự thấu hiểu, thay vì phán xét. Tôi không thử thách anh ấy để làm anh ấy nản, mà để giúp anh ấy mạnh từ bên trong.

• Nếu tôi là người cơ cực:
  Tôi vẫn có vợ, có nhà, có con, có cơ hội học tập và phát triển. Nhiều người ngoài kia đang vật lộn với bệnh tật, nghèo đói, mất người thân… Tôi vẫn còn quá nhiều điều để biết ơn.

3. Thay đổi trạng thái cơ thể – chuyển hóa cảm xúc

(Tự đọc lại bằng tông giọng vui, hài hước, hoặc làm một đoạn rap/dân ca)

“Tôi học phát triển – vợ tôi nổi giận
Vừa học xong NLP – xuống nhà nhận đạn
Cô ấy đâu hiểu tôi ráng vì ai
Nhưng nếu tôi im lặng – chẳng ai thấy sai!” 😄

→ Cười một cái – cảm xúc tiêu cực bắt đầu tan chảy.

4. Kể lại câu chuyện… NGƯỢC

Tôi học phát triển bản thân – nhưng tôi quên kéo vợ mình đi cùng.
Tôi kỳ vọng cô ấy hiểu – mà chưa từng thật sự ngồi xuống nói cho cô ấy hiểu.
Cô ấy không từ chối tôi – cô ấy đang mong chờ tôi hiện diện theo cách cô ấy cần, chứ không phải chỉ làm những điều tôi cho là đúng.

Bước 3: Viết câu chuyện mới – Đổ lỗi tích cực

Tôi “đổ lỗi tích cực” cho vợ – vì nhờ những lời nói của cô ấy, tôi nhận ra rằng:
Hành trình phát triển bản thân sẽ vô nghĩa nếu nó không được chia sẻ, không có sự kết nối, không xuất phát từ yêu thương.

Nhờ vợ, tôi học được phát triển nội tâm cần đi cùng giao tiếp, thấu hiểu và chạm vào cảm xúc của người thân.

Vợ tôi là chiếc gương giúp tôi thấy phần mình còn thiếu. Cô ấy không chống đối – cô ấy đang đau theo cách riêng của mình.

Bước 4: Kiểm tra câu chuyện – Hành động kết nối

Tôi có thể làm những điều sau:

• Nói chuyện nhẹ nhàng với vợ, không tranh cãi.

• Viết một bức thư tay: chia sẻ cảm xúc, xin lỗi vì thiếu quan tâm, cảm ơn vì đã đồng hành 10 năm.

• Hỏi vợ: “Điều gì làm em cảm thấy tổn thương nhất gần đây?”

• Đề nghị cùng nhau có 1 buổi tối không điện thoại, không học – chỉ dành riêng cho nhau.

Phản ứng mong đợi:

Có thể ban đầu cô ấy còn giữ khoảng cách. Nhưng nếu tôi kiên trì bằng năng lượng tích cực – cô ấy sẽ mở lòng.

✅ KẾT LUẬN – BÀI HỌC TỪ CÂU CHUYỆN NÀY

Khi tôi đổ lỗi – tôi yếu đi.
Khi tôi nhìn lại chính mình – tôi mạnh lên.

Tôi không cần vợ thay đổi để tôi hạnh phúc.
Tôi cần yêu thương sâu sắc hơn để vợ muốn thay đổi cùng tôi.